Met Nederlandse les helpt Anneke Boxman mensen op weg in Nederland

Het is dinsdagochtend, iets voor tienen. Langzaam druppelen de leerlingen de bibliotheek van Heerenveen binnen. Anneke legt nog snel het laatste lesmateriaal neer. Dan is het tien uur: de les begint! De komende twee uur krijgen de leerlingen, allemaal met een niet-Nederlandse achtergrond, hulp bij het leren van de Nederlandse taal. De deelnemers zijn afkomstig uit landen van over de hele wereld: Congo, Eritrea, Iran… ‘De ene keer besteden we aandacht aan de uitspraak van bepaalde klanken of woorden, de keer erna doen we misschien een dictee. Zo komen stap voor stap alle aspecten van de Nederlandse taal aan bod’, zegt Anneke.

Hele leven vrijwilliger

De Heerenveense begon een paar jaar geleden met de lessen Nederlands. Na haar pensionering wilde ze graag iets betekenen voor een ander. ‘Eigenlijk doe ik mijn hele leven al vrijwilligerswerk’, blikt ze terug. ‘Ik heb me ingezet voor de scoutingclub en heb bijvoorbeeld meegeholpen met de oprichting van de wereldwinkel in Surhuisterveen. Zo heb ik naast mijn betaalde baan altijd van alles gedaan. Vrijwilligerswerk hoort er voor mij gewoon bij. Dus toen ik met pensioen ging, wilde ik me ook graag weer vrijwillig inzetten.’

Meteen enthousiast

Dat ze zou gaan lesgeven, had Anneke nooit gedacht: ‘Spreken voor een groep is eigenlijk helemaal niks voor mij. En ik ben mijn hele leven etaleuse geweest, dus een didactische achtergrond heb ik ook niet. Maar toen ik tijdens een markt in gesprek raakte met een vrijwilliger van de bibliotheek, werd ik tóch meteen enthousiast over de Nederlandse lessen. Ik beheers de Nederlandse taal en heb graag contact met mensen, dus ik dacht: ik probeer het gewoon.’

Uitdaging: lesgeven aan een groep

Anneke begint met lesgeven aan twee vrouwen uit Somalië. Gesterkt door het lesmateriaal dat de bibliotheek haar aanreikt, krijgt ze al gauw aardigheid in het werk. Dus als ze wordt gevraagd om in plaats van één- of tweetallen een grotere groep les te geven, neemt ze die uitdaging graag aan. ‘Ik sta niet in mijn eentje voor de groep hoor, dat doen we met drie of vier vrijwilligers. Omdat de meeste leerlingen langere tijd op les zitten – soms zelfs meerdere jaren – leren we elkaar goed kennen. Het is een gezellige, hechte groep. Er wordt lekker veel gelachen.’

Lessen die iets betekenen

Maar de lessen draaien natuurlijk niet alleen maar om de gezelligheid. Er moet ook gewerkt worden! Anneke vertelt dat elke module een eigen thema heeft zoals bewegen, het menselijk lichaam of vrijwilligerswerk. ‘We koppelen alle lessen aan dat thema. Aan het eind van de module houdt elke leerling een presentatie, waarna hij of zij een certificaat ontvangt en we het thema feestelijk afsluiten.’ De vrijwilliger ziet “haar” studenten duidelijk groeien. ‘Doordat ze de taal beheersen, redden ze zich in het dagelijks leven beter. Ze worden zelfstandiger, voeren makkelijker gesprekken in het Nederlands. Met de lessen kunnen we dus echt iets voor ze betekenen.’

Tafel vol lekkernijen

Dat de leerlingen dat ook zo zien, lieten ze al eens merken met een wel heel smakelijke verrassing: ‘Toen het vorig jaar bijna kerst was, werden alle vrijwilligers naar een ruimte gedirigeerd. Ik dacht: ‘Wat is hier nou aan de hand?’. Stond er ineens een tafel vol lekkernijen! De deelnemers hadden speciaal voor ons een uitgebreid buffet klaargemaakt. Dat vond ik zo’n bijzondere blijk van waardering.’

Zorgen dat je er bent

Van vrijwilliger zonder onderwijservaring naar zeer gewaardeerde docente: het is een bijzondere ontwikkeling. ‘Ik had nooit gedacht dat ik het lesgeven zo leuk zou gaan vinden. Maar de combinatie van de groepsdynamiek, de samenwerking met andere vrijwilligers en weten dat je iets voor een ander betekent, maakt dit gewoon heel mooi om te doen.’ Of ze zichzelf als een stille held ziet? ‘Nee, helemaal niet. De bibliotheek rekent op me, de leerlingen rekenen op me, dus ik zorg dat ik er ben. Voor mij is dat vanzelfsprekend.’