Dans op Recept
Jeroen van Bilsen (62) krijgt klachten aan zijn hand. Ook zijn armen verstijven en de fijne motoriek verslechtert. Schrijven gaat steeds lastiger, net als computerwerk. Dan volgt de diagnose: Parkinson. Een schok voor Jeroen en zijn vrouw. Sinds kort danst hij op recept. Dánsen ja. Juist voor mensen met Parkinson. Jeroen is heel enthousiast, net als dansdocent Marlien Seinstra (41). ‘We maken sterker wat iemand nog wél kan. Deelnemers voelen zich hier geen patiënt, maar danser!’
Dansen op je eigen manier
Uit de speakers klinkt “Riders on the storm” van The Doors. De zaal in Leeuwarden is ruim en licht. Twaalf mensen zien zichzelf in de grote spiegelwand, Jeroen is één van hen. Voor de groep staat dansdocent Marlien. ‘Maak een beweging alsof je iets uit een hoge kast pakt. En daarna alsof je langzaam iets groots van de grond raapt’. Dan begint het dansen. Ieder op z’n eigen manier. Staand. Zittend. Met een rollator. Jeroen lacht. ‘Ik ben geen danser en heb ook geen ervaring. Maar dit is verrassend leuk en zinvol.’
Locaties in Friesland, Groningen en Drenthe
Jeroen hoorde van iemand in zijn omgeving over Dans op recept. ‘Bewegen is belangrijk, zeker als je Parkinson hebt. Ik ging al naar de sportschool en deed aan yoga. Daarnaast zocht ik iets met muziek en ritme, omdat dit de hersenen activeert. Lopen en bewegen kan dan weer makkelijker worden voor iemand met Parkinson.’ Zo kwam hij terecht in de dansles van Marlien. Zij is initiatiefnemer van Dans op recept. Inmiddels zijn er op locaties in Friesland, Groningen en Drenthe lessen, ook voor mensen met chronische pijn en niet aangeboren hersenletsel.
Sinds ik dans, heb ik wat minder medicatie nodig. Het maakt me soepeler en vrolijker
Iedereen kan dansen
Hoe ze tot dit initiatief kwam? ‘Ik dans al vanaf mijn kleutertijd’, vertelt Marlien. ‘Ik kan me geen leven zónder voorstellen. Iedereen kan dansen, want iedereen heeft beweging in zich. Het geeft ontspanning, conditie en lenigheid. Ik ben dansdocent en maak dansvoorstellingen met niet-professionele dansers. Een bevriende fysiotherapeut vroeg mij of ik dansles wilde geven aan enkele van zijn Parkinsonpatiënten. Natuurlijk wilde ik dat. Met die eerste groep en hun mantelzorgers maakte ik ook een dansvoorstelling. Een groot succes, met enthousiast publiek. Iemand van de provincie was erbij en adviseerde dit over heel Friesland te verspreiden. Zo is het begonnen, ondersteund door de provincie, Stichting De Friesland en Revalidatie Friesland.’
Van klassiek tot pop
Elke les start met een warming-up op de stoel. Daarna beweegt iedereen vrij door de zaal, met af en toe een “freeze-moment”, waarop iedereen stilstaat. En dan volgen oefeningen voor balans, coördinatie en kracht. Soms worden ook speciale dansbewegingen voor een voorstelling geoefend. De muziek varieert van klassiek tot pop. ‘Wel altijd met een goed ritme, want dat helpt enorm bij het bewegen’, benadrukt Marlien. ‘Ook zorg ik ervoor dat iedereen kan meedoen, een beweging uitvoeren kan op allerlei manieren. Het lukt altijd binnen de eigen mogelijkheden en danservaring is absoluut niet nodig.’
Dansen zorgt voor verbinding
Soepeler en vrolijker
Jeroen merkt dat de lessen hem helpen. ‘Sinds ik dans, heb ik wat minder medicatie nodig. Het maakt me soepeler en vrolijker. Ook lukt het beter om met prikkels en drukke situaties om te gaan. Marlien stopt allerlei slimme en leuke dingen in haar lessen. Daardoor trainen wij onbewust van alles. Ook het contact met de andere deelnemers is fijn. We drinken koffie met elkaar en delen onze ervaringen. Dat geeft steun. De groep is hecht, maar staat altijd open voor nieuwe mensen.’ Volgens Jeroen zijn de lessen ook fijn voor partners. ‘Parkinson heb je samen en dat is vaak moeilijk. Dans op recept is iets positiefs om samen te doen en de focus ligt op wat nog wél kan.’
Kwaliteit van leven
Dat herkent Marlien. ‘Door Parkinson raken mensen vaak wat in zichzelf gekeerd. Je wordt ook stijver en gaat kleiner bewegen. Ook val je sneller en dagelijkse activiteiten gaan lastiger. Ik maak lessen waarin deelnemers juist grote bewegingen maken. Daarbij verwerk ik hele gewone bezigheden in de dans. Ook daag ik mensen uit om “dubbeltaken” uit te voeren, bijvoorbeeld door een arm en been tegelijk te bewegen. Ik zie dat de lessen zelfvertrouwen geven. Deelnemers worden soepeler, krijgen meer balans en conditie én bewegen makkelijker. Daarnaast hebben we samen veel plezier. Als je danst, maak je endorfines aan. Dat geeft energie en een blij gevoel. Bovendien zorgt dansen voor verbinding; tussen deelnemers en met partners of mantelzorgers.’ Jeroen is positief over zijn toekomst. ‘Ik probeer te stabiliseren en dát te doen wat goed voor me is. Natuurlijk is het soms moeilijk om de Parkinson en bijbehorende klachten te accepteren. Maar ik wil er het beste van maken. Dans op recept helpt me daarbij. Het verbetert mijn kwaliteit van leven.’
Dans op Recept & Stichting De Friesland
Stichting De Friesland heeft de ontwikkeling van Dans op Recept de afgelopen gesubsidieerd. Danslessen voor mensen met parkinson heeft een positief effect op zowel het fysiek als mentaal functioneren. Een mooi voorbeeld van positieve gezondheid. De Friesland vergoedt deels de danslessen van Dans op Recept voor mensen met de ziekte van Parkinson. Daarmee zijn wij de eerste die het belang van dans en beweging onder leiding van professionele dansdocenten erkent.
Gerelateerde artikelen
Artikel
2 minuten
De mantelzorgmakelaar
Als mantelzorger verloren in de wirwar van informatie? Dan biedt de mantelzorgmakelaar uitkomst.
Regel zelf je pgb
Heb je thuis zorg nodig? En wil je graag zelf bepalen wie jouw zorgverlener wordt? Dan kun je een pgb aanvragen.
Wachtlijstbemiddeling
Lang wachten op een medische behandeling? De Friesland biedt Wachtlijstbemiddeling. Hoe werkt dat?
